Rozwój Dolin Wodorowych wymaga ułożenia odpowiedniej strategii
Politechnika Wrocławska wystąpiła do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju o dofinansowanie projektu pod nazwą System zarządzania kluczowymi innowacjami w zakresie technologii wodorowych (H2LiveLab). Ogromna rola w tym projekcie przypadła dla zgorzeleckiego Z-Klastra.
Głównym celem projektu H2LiveLab jest zapewnienie administracji państwowej narzędzi do zarządzania kluczowymi inwestycjami w zakresie technologii wodorowych oraz dolinami wodorowymi, w tym przygotowanie założeń legislacji dla sektora wodorowego w Polsce. Ma to prowadzić do wprowadzenia na polski rynek zielonego wodoru oraz wzrost popytu na zielony wodór w sektorach: energetyki, transportu, chemii, a także do opracowania nowych produktów rynkowych, wypierających te wytwarzane z surowców kopalnych. Wdrożenie takich rozwiązań będzie miało pozytywny wpływ na rozwoju gospodarki bezemisyjnej. Ogromna rola przypada zaangażowanemu w Projekt zgorzeleckiemu ZKlastrowi.
Zklaster jest jednym z inicjatorów Dolnośląskiej Doliny Wodorowej. Chcielibyśmy, żeby powstawanie Doliny było ściśle związane z projektem, co pozwoli na uzyskanie wymiernych korzyści i uniknięcie wielu błędów na drodze nowo powstającej struktury. Model byłby oczywiście implementowalny w pozostałych Dolinach, w postaci dzielenia się dobrymi praktykami -mówi Agnieszka Spirydowicz, prezes Zgorzeleckiego Klastera Rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii i Efektywności Energetycznej
Jej wypowiedź potwierdza dr inż. Paweł Wolny, adiunkt badawczo-dydaktyczny na Wydziale Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Politechniki Łódzkiej
Jeśli nadal będziemy mogli dywersyfikować nasze metody wytwarzania energii i tworzyć coraz więcej jej odnawialnych i zielonych źródeł, rośnie potencjał udoskonalania metody produkcji zielonej energii, podczas której wodór i amoniak wytwarzany jest jako produkt uboczny, zapewniając całkowicie czysty i bezpieczny cykl zasilania – zauważa w artykule Niebieskie paliwo przyszłości, dr inż. Paweł Wolny*
Implementacja technologii wodorowych w Polsce
Rekomendacje spowodują obniżenie barier rozwoju technologii wodorowych poprzez:
- zaproponowanie uregulowań prawnoadministracyjnych,
- organizację pilotażowych LivingLabs w postaci Doliny Wodorowej (ZKlaster) oraz Zielonej Chemii (Grupa Azoty),
- wypracowanie dobrych praktyk dla transformacji z gospodarki na węglowodorach kopalnych do gospodarki opartej na wodorze,
- opracowanie Handbooka zawierającego procedury zarządzania kluczową inwestycją wodorową i Doliną Wodorową,
- przedłożenie rekomendacji w zakresie polityki gospodarczej państwa, w tym z udziałem wodoru – uważają wnioskodawcy.
Autorzy zakładają, że wyniki projektu będą̨ również̇ przydatne innym podmiotom j (m.in. samorządom, przedsiębiorcom, organizacjom pożytku publicznego, itp.) zaangażowanym w budowę̨ gospodarki wodorowej. Opracowane materiały instruktażowe i regulacje prawne umożliwią bowiem inicjowanie i prowadzenie przedsięwzięć w zakresie technologii wodorowych również w wymiarze lokalnym (MŚP, samorząd – miasto/gmina, organizacja pozarządowa), ze względu na coraz szersze upowszechnienie technologii wodorowych.
Wyniki Projektu pozwolą ponadto na opracowanie strategii uniezależniania polskiej gospodarki od surowców i paliw kopalnych, zastępując je rodzimymi produktami wytworzonymi na bazie wodoru. Wymusza to konieczność poznania i wdrożenia innowacyjnych sposobów postępowania (handbooks, opis dobrych praktyk, itp.), określanych roboczo jako LivingLabs, którebędą służyć wypracowaniu pilotażowych działań transformujących polską gospodarkę w kierunku bezemisyjnym, a opartej na wodorze.
LivingLabs będą „samouczącymi się” centrami kompetencji, narzędziami wspomagającymi administrację państwową, samorządy lokalne, przedsiębiorców i klastry technologiczne we wdrażaniu technologii wodorowych. Wdrożenie koncepcji LivingLab w polskich warunkach technicznych, społecznych i prawnych, w odniesieniu do innowacji w zakresie technologii wodorowych umożliwi, podobnie jak w krajach z bardziej zaawansowaną gospodarką wodorową, powstanie wiedzy, narzędzi prawnych i materiałów instruktażowych (handbooks, dobre praktyki, itp.).Ułatwi to łącznie implementację technologii wodorowych w Polsce – twierdzą autorzy projektu.
Zdaniem autorów realizacja projektu przełoży się bezpośrednio na transformację polskiej gospodarki przyspieszając proces jej dekarbonizacji i odchodzenia od paliw i surowców kopalnych. Dzięki integracji potencjału naukowego i włączenia takich partnerów jak: ARP, Azoty oraz ZKlaster, oddziaływanie na gospodarkę będzie miało miejsce od początku realizacji Projektu. Beneficjentami Projektu będą też podmioty zgłaszające akces do Doliny Wodorowej, w tym firmy skupione w ZKlastrze i współpracujące z nim, a także przedsiębiorstwa sektora chemicznego współpracujące z Grupą Azoty jak również firmy działające w strefach zarządzanych przez ARP. Utworzone w ramach projektu dwa LivingLabs zostaną przekształcone w centra kompetencji zarządzane przez ZKlaster (specjalność: sektor energetyki) oraz Grupę Azoty (specjalność: sektor zielonej chemii).
Korzyści społeczne i środowiskowe
Zastosowanie w praktyce opracowanych rozwiązań przyczyni się do wspierania budowy innowacyjnej, neutralnie klimatycznie gospodarki wodorowej. Umożliwi też płynną transformację energetyczną, ekologiczną i surowcową Polski. Zastosowanie w praktyce tak opracowanego rozwiązania wpływać będzie stymulująco na rozwój naukowy i ekonomiczny oraz tworzenie nowych miejsc pracy. Przyczyni się teżdo zmniejszania dysproporcji w poziomach rozwoju różnych regionów, wspierają transformację gospodarczą oraz ułatwiają osiągnięcie celów klimatycznych.
ZKlaster na rzecz innowacji
Ogromna rola w projekcie przypada Zgorzeleckiemu Klasterowi Rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii i Efektywności Energetycznej, który zrzesza samorządy, jednostki naukowe, organizacje pozarządowe oraz przedsiębiorców, których celem jest realizacja Strategii Klastra, kładąca nacisk na rozwój odnawialnych źródeł energii oraz innowacyjnych technologii z nimi związanych. Na terenie Klastra działa ok 80MW instalacji OZE. Do jego zadań w projekcie należy m.in. budowa zintegrowanego, regionalnego klastra technologicznego (Dolina Wodorowa), pozwalającego na organizację pełnych łańcuchów wartości z udziałem firm technologicznych.
Wodór, jako paliwo przyszłości wymaga od nas wiele pracy, zwłaszcza jeśli chcemy patrzeć w przyszłość i stawiać na zielony wodór produkowany wyłącznie ze źródeł odnawialnych - mówi Agnieszka Spirydowicz, prezes ZKlastra i ekspert ds. regulacji unijnych Projektu.
*Niebieskie paliwo przyszłości, Paweł Wolny, Przegląd Pożarniczy, 02/luty 2021, str. 26