Zaproszenie na Międzynarodową Wystawę Filatelistyczną „Zgorzelec ‘25”

Zarząd Okręgu Wrocławskiego Polskiego Związku Filatelistów zaprasza na Międzynarodową Wystawę Filatelistyczną „Zgorzelec ‘25” oraz Sympozjum Historyczno-Pocztowe organizowane w ramach projektu „Szlak, który połączył. 300 lat słupa pocztowego w Europa Mieście Zgorzelec-Görlitz”, dofinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w ramach Funduszu Małych Projektów Polska - Saksonia 2021-2027 oraz ze środków budżetu państwa.

Zarząd Okręgu Wrocławskiego Polskiego Związku Filatelistów zaprasza na Międzynarodową Wystawę Filatelistyczną „Zgorzelec ‘25” oraz Sympozjum Historyczno-Pocztowe organizowane w ramach projektu „Szlak, który połączył. 300 lat słupa pocztowego w Europa Mieście Zgorzelec-Görlitz”, dofinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w ramach Funduszu Małych Projektów Polska - Saksonia 2021-2027 oraz ze środków budżetu państwa.

Wystawa i sympozjum zostały objęte patronatem honorowym przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego Pawła Gancarza, Premiera Wolnego Państwa Saksonii Michaela Kretschmera oraz Wojewodę Dolnośląskiego Annę Żabską.

Uroczyste otwarcie Wystawy odbędzie się 4 lipca 2025 roku o godzinie 11.00 w Miejskim Domu Kultury w Zgorzelcu, ul. Parkowa 1, w Kinie PoZa NoVa.

 Temat przewodni wystawy nawiązuje do postawienia pocztowego słupa dystansowego na przedmieściach ówczesnego Görlitz w 1725 roku, wytyczającego południowy trakt pocztowy z Drezna do Warszawy.

August II Mocny, korzystając z wytyczonego szlaku z Drezna do Warszawy, często przemierzał go, przejeżdżając przez bramy miasta Görlitz. Udokumentowano, m.in., że król August II, w dniach 1-2 sierpnia 1725 roku, zatrzymał się w kamienicy wybudowanej w roku 1718 przez Johanna Wilhelma Shaumnurga, kupca berlińskiego. Dzisiaj to najwspanialszy barokowy budynek przy Obermarkt na Górnym Rynku, zwany Napoleonhaus (Dom Napoleona) w Görlitz. Swoją nazwę nosi dzięki wielokrotnym odwiedzinom Napoleona, który z balkonu, odbierał paradę wojska w 1813 roku. Gościli tu również car Rosji Aleksander I i Fryderyk Wilhelm III. O wszystkim dowiadujemy się z pamiątkowej tablicy wiszącej w sieni budynku.

 Zgorzelecki słup dystansowy poczty polsko-saskiej postawiono przy zachodnim wjeździe do miasta, przy Bramie Lubańskiej, 23 kwietnia 1725 r. Wjazd przez Bramę Lubańską znajdował się w okolicy obecnego skrzyżowania ulic: Henrykowskiej, Bolesławieckiej, Wrocławskiej i Lubańskiej. Dokładna lokalizacja słupa przy tym skrzyżowaniu nie jest znana. Zwrócony był czterema swoimi, opisanymi nazwami miejscowości stronami, w kierunku dróg do nich prowadzących. Przy Bramie Lubańskiej mieściła się dawniej gospoda "Blauer Hecht" (Błękitny Szczupak). Słup pocztowy stal obok niej do czasów pruskich, do roku 1826. Pierwotnie kolumna zawierała informacje o odległości w godzinach podróży, ale po 1815 r. informacja została zmieniona na mile pruskie.

W 1826 roku słup został przeniesiony w pobliże Mostu Nyskiego i ustawiony na dachu wgłębionego w stok Wzgórza Garncarskiego (Töpferberg) pomieszczenia (Dom Studzienny), mieszczącego prawdopodobnie studnię publiczną z poidłem dla koni pocztowych. W tej postaci zgorzelecki słup dystansowy przetrwał do 1945 roku.

W 1945 r., przy wysadzaniu zniszczonego mostu, kamieniczki zostały poważnie uszkodzone, został również uszkodzony słup pocztowy, a szczątki pozostały, przysypane ziemią, przez kolejne 10 lat. We wrześniu 1955 roku, podczas przeprowadzonej przez Pracownie Konserwacji Zabytków inwentaryzacji, odnaleziono je i wywieziono przez Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu. Znalezisko zdeponowano w Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu.

 W 1997 roku Polskie Stowarzyszenie EUROOPERA podjęło inicjatywę wykonania i ustawienia kopii zgorzeleckiego słupa z powrotem na dachu Domu Studziennego. Jako fundatorzy projektu włączyli się: Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Urząd Miasta Zgorzelca, Poczta Polska i Deutsche Post. W sierpniu 2000 roku, do projektu dołączyła Grupa Badawcza ds. Słupów Pocztowych z kraju związkowego Saksonia (Forschungsgruppe Kursächsische Postmeilensäulen e. V.).



Wspólnymi siłami udało się doprowadzić do odsłonięcia wiernej kopii słupa dystansowego. W dniu 30 sierpnia 2003 roku słup powrócił na swoje historyczne miejsce, na Placu Pocztowym (Töpferbergu) w Zgorzelcu, na wprost wjazdu na stary Most Nyski. Autorem projektu rekonstrukcji był profesor dr hab. arch. Miroslaw Przylecki. Kopię słupa wykonano z piaskowca śląskiego. Ma on około 5 m wysokości i kształt ostrosłupa na cokole.

Wystawie towarzyszyć będzie wiele ciekawych spotkań, o których możemy dowiedzieć się z programu. Na wszystkie wydarzenia jest wstęp wolny, z dostępnością dla osób z niepełnosprawnościami.

PROGRAM:

04.07.2025 (piątek)

  • 11.00-12.00​uroczyste otwarcie wystawy i poczęstunek dla gości
  • 11.00-18.00​godziny udostępnienia wystawy dla zwiedzających
  • 13.00-14.00​spotkanie Klubu Zainteresowań Filatelistycznych SILESIANA

05.07.2025 (sobota)

  • 9.00-20.00​godziny udostępnienia wystawy dla zwiedzających
  • 9.00-14.00​Sympozjum Historyczno-Pocztowe
  • 10.00-16.00​stoisko pocztowe
  • 10.30-15.30​Ogólnopolski Zlot Postcrosserów
  • 14.00-15.00​spotkanie Federalnej Grupy Bundesarbeitsgemeinschaft Polen e.V. im BDPh = ArGe Polen
  • 16.00-18.00 spotkanie Klubu Zainteresowań PZF TEMATYK

06.07.2025 (niedziela)

  • 10.00-14.00​godziny udostępnienia wystawy dla zwiedzających
  • 10.00-12.00 ​spotkania jurorów z wystawcami
  • 14.00-15.00 palmares: ogłoszenie wyników, wręczenie nagród i uroczyste zamknięcie wystawy

W wystawie weźmie udział ponad 100 wystawców z siedmiu krajów, prezentujących swoje kolekcje i publikacje z różnych obszarów zainteresowań, w tym związane z historią, techniką, przyrodą, geografią itp.

W sobotę, na stoisku Poczty Polskiej, można będzie zakupić okolicznościowe pamiątki związane z wystawą, w tym kartki pocztowe, personalizowane okolicznościowe znaczki pocztowe oraz stosować stemple pamiątkowe. Jak również otrzymać katalog wystawy z ciekawymi historycznymi artykułami związanymi z tematem wystawy.

Serdecznie zapraszamy wszystkich miłośników kolekcjonerstwa i historii do udziału w tym wyjątkowym wydarzeniu.

 Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna będzie wydarzeniem, które nawiązuje do tematu przewodniego - poczty, do zaniechanych tradycji transgranicznych (takie wystawy bilateralne odbywały się w Zgorzelcu i Görlitz 40-50 lat temu, np. w dniach 28.06 - 06.07.1975 r., zgorzeleccy filateliści we współpracy z niemieckimi kolegami, zorganizowali Regionalną Wystawę Filatelistyczną „Zgorzelec - Görlitz 75”, która weszła do programu obchodów 25-lecia podpisania Układu Zgorzeleckiego). Nowa wystawa będzie z pewnością interesującym i niecodziennym wydarzeniem dla mieszkańców i gości podczas Dni Zgorzelca.

Celem wystawy jest chęć ukazania polsko-saskiego powiązania, odkrycia na nowo historii oraz przybliżenie miejscowości na szlaku pocztowym warte odwiedzenia. Dzięki temu przedsięwzięciu przybliżymy społeczeństwom obu narodów wydarzenia historyczne związane z rozwojem poczty na ich terenach, od czasów Unii Polsko-Saskiej po lata współczesne. Ponadto, odnowienie współpracy, która zanikła w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, pozwoli odnowić kontakty partnerskie, dzięki którym każda ze stron będzie miała dostęp do ośrodków kultury, gdzie będzie można promować wspólną swoją historię i dziedzictwo kulturowe.

Mamy nadzieję, że wystawa będzie interesującym i niecodziennym wydarzeniem dla mieszkańców i gości podczas Dni Zgorzelca ’2025.