Bezpieczne grzybobranie - wiedza, rozwaga i zdrowie

Zbieranie grzybów to popularna forma aktywności na świeżym powietrzu. Choć może dostarczyć wiele radości i smakowitych doznań kulinarnych, wymaga wiedzy, doświadczenia i ostrożności.
Nieodpowiednie rozpoznanie grzybów może prowadzić do poważnych zatruć, a nawet zagrożenia życia.

Kto może pomóc w rozpoznaniu grzybów?

• Grzyboznawcy – posiadają uprawnienia do oceny grzybów świeżych i suszonych.
• Klasyfikatorzy grzybów – oceniają wyłącznie grzyby świeże.

Uprawnienia grzyboznawcy, po ukończeniu specjalistycznego kursu i zdaniu egzaminu, nadaje w drodze decyzji administracyjnej Wielkopolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny.

W razie wątpliwości, warto udać się do najbliższej stacji sanitarno-epidemiologicznej, gdzie dyżurują grzyboznawcy lub klasyfikatorzy. Ocena grzybów jest bezpłatna.

Pomocne narzędzia:

Atlas grzybów – zawiera opisy, zdjęcia i informacje o występowaniu poszczególnych gatunków.

Aplikacje mobilne – umożliwiają identyfikację grzybów na podstawie zdjęcia, ale nie zastępują wiedzy eksperta.

Chcesz dowiedzieć się więcej o grzybach?

Sprawdź, czy najbliższa powiatowa lub wojewódzka stacja sanitarno-epidemiologiczna organizuje jesienną wystawę grzybów. To wyjątkowe wydarzenie pozwala zobaczyć różne gatunki grzybów rosnące w polskich lasach, a także zapoznać się z zasadami bezpiecznego grzybobrania oraz bezpiecznego zachowania się w lesie.

Jak się przygotować do grzybobrania?

Strój: bluza lub kurtka, długie spodnie, peleryna przeciwdeszczowa, kalosze lub buty z wysoką cholewką, czapka lub kapelusz – chronią przed wilgocią, owadami i żmijami.

Koszyk wiklinowy: zapewnia wentylację – w foliowej torbie grzyby szybko się psują.

Nożyk: do delikatnego wykręcania grzybów i oczyszczania ich z resztek ściółki.

Środek odstraszający owady: chroni przed komarami i kleszczami.

Zatrucia grzybami – objawy i pomoc

Najczęstszą przyczyną zatrucia jest pomyłka w rozpoznaniu gatunku lub niewłaściwe przygotowanie potraw. Objawy mogą pojawić się już po kilku godzinach, ale czasem dopiero po kilkunastu.

Typowe objawy zatrucia:

• nudności i wymioty
• bóle brzucha i głowy
• gorączka

Objawy mogą przypominać infekcje przewodu pokarmowego, co utrudnia szybką diagnozę. Ich intensywność zależy od rodzaju toksyn, ilości spożytych grzybów i indywidualnych predyspozycji organizmu.

Pierwsza pomoc:

Natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub zadzwoń pod numer alarmowy 999 lub 112.

Można sprowokować wymioty, ale nie podawaj mleka ani alkoholu – przyspieszają wchłanianie toksyn.

Najgroźniejsze zatrucia są spowodowane spożyciem muchomora sromotnikowego, który bywa mylony z jadalnymi gatunkami, takimi jak kania czubajka czy gąska zielona.

Wartości odżywcze grzybów

Grzyby jadalne mają wiele cennych właściwości odżywczych i prozdrowotnych:

Są niskokaloryczne i zawierają dużo wody – podobnie jak warzywa.
Zawierają białko roślinne, węglowodany złożone, błonnik, witaminy (m.in. D, B1, B2, B6, C, E) oraz składniki mineralne (np. potas, selen, magnez).
Mają niską zawartość tłuszczu, ale zawierają korzystne nienasycone kwasy tłuszczowe.
Grzyby rosnące na słońcu mogą wytwarzać witaminę D2 – ważną dla kości, odporności i samopoczucia.

Mogą wspierać profilaktykę chorób przewlekłych, takich jak:

• cukrzyca
• nadciśnienie
• osteoporoza
• choroby serca

Zawierają beta-glukany, ergosterol, glutation i ergotioneinę, które mają działanie:

• przeciwzapalne
• przeciwnowotworowe
• antyoksydacyjne
• immunostymulujące

Kto powinien unikać grzybów?

Grzyby, mimo że smaczne, są ciężkostrawne i mogą być niebezpieczne dla:

• dzieci
• kobiet w ciąży i karmiących piersią
• osób starszych
• osób z chorobami przewodu pokarmowego

Pamiętaj! Zbieraj tylko te grzyby, co do których masz absolutną pewność. W razie wątpliwości – skorzystaj z pomocy specjalisty.

Źródło: gov.pl