Drogi w nieznane – wystawa towarzysząca Via Regia
Muzeum Śląskie przy współpracy z Muzeum Łużyckim w Zgorzelcu przygotowało pionierską wystawę, która poświęcona jest drogom życiowym mieszkańców od roku 1933 do dnia dzisiejszego. Na wystawie zwiedzający zetknie się z dziesięcioma historiami życiowymi. Z ujmujących aranżacji filmowych, osobistych pamiątek i dokumentacji wyłoni się żywy obraz Zgorzelca, Goerlitz i ich mieszkańców.
Komunikat organizatorów:
Opuszczenie ojczyzny i rozpoczęcie nowego życia na innym miejscu to doświadczenie, które do dzisiaj w znacznym stopniu wpływa na życie wielu rodzin w Zgorzelcu i Goerlitz. Przypływ i odpływ ludności, przeważnie pod przymusem, czasem dobrowolny, charakteryzował w XX wieku życie położonego na granicy polsko-niemieckiego bliźniaczego miasta. Ich powodem była dyktatura i wojna, ucieczki, przesiedlenia i wypędzenia, a także przeistoczenia społeczne i gospodarcze, które do dziś kształtują teraźniejszość.
Muzeum Śląskie przy współpracy z Muzeum Łużyckim w Zgorzelcu przygotowało pionierską wystawę, która poświęcona jest drogom życiowym mieszkańców od roku 1933 do dnia dzisiejszego. Jest ona przyczynkiem obu placówek do III Saksońskiej Wystawy Krajowej, która rozpoczyna się w tym samym czasie w Goerlitz.
Na wystawie zwiedzający zetknie się z dziesięcioma historiami życiowymi. Z ujmujących aranżacji filmowych, osobistych pamiątek i dokumentacji wyłoni się żywy obraz Zgorzelca, Goerlitz i ich mieszkańców.
Wystawa tematycznie sięga roku 1933, kiedy to wraz z przejęciem władzy przez narodowych socjalistów rozpoczęły się prześladowania, wypędzenia i internowania. Do roku 1945 miasto utraciło wszystkich żydowskich mieszkańców. Z krajów napadniętych i okupowanych przez niemieckie odziały przybyły do Goerlitz dziesiątki tysięcy jeńców wojennych i pracowników przymusowych. Dzięki nim mogła funkcjonować niemiecka gospodarka.
W ciężkich czasach powojennych Goerlitz dotknęła dramatyczna wymiana ludności. Miasto przecięła nowa polsko-niemiecka granica, Niemcy musieli opuścić domy we wschodniej części miasta, powstał Zgorzelec, którego mieszkańcami stała się ludność polska, grecka i macedońska. W zachodniej części miasta dachu nad głową szukały tysiące niemieckich wypędzonych.
W kolejnych latach w wyniku dyktatury SED wielu ludzi opuściło kraj. Inni odnaleźli na nowych terenach przemysłowych perspektywę życiową. Od przełomu lat 1989/90 rozwój Görlitz i Zgorzelca ponownie charakteryzują silne wędrówki ludności. Oba miasta poszukują nowych perspektyw dla mieszkańców.
Wystawie towarzyszy polsko-niemiecka publikacja zawierająca sprawozdania trzech generacji (154 s., il., 21,80 €, ISBN 978-3-9813510-5-7)
Projekt został wsparty przez pełnomocnika Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów na podstawie uchwały Niemieckiego Parlamentu oraz przez Saksońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych.
zwiedzanie przed otwarciem: sobota, 21. maja, od godz. 15.00
uroczyste otwarcie w niedzielę, 22. maja, o godz. 11.00
Schlesisches Museum zu Görlitz
Schönhof, Brüderstraße 8, 02826 Görlitz
Tel.: +49 (0)3581 / 87910
www.schlesisches-museum.de
godziny otwarcia:
w trakcie III Saksońskiej Wystawy Krajowej (do 31.10.2011) codziennie 10.00 – 18.00, piątek do 21.00, wstęp również z biletem Wystawy Krajowej od 1.11.2011: wt– niedz 10 – 17.
Zdjęcia:
- Wysadzony most kolejowy nad Nysą w Goerlitz, 1945 Foto: © Ratsarchiv Goerlitz
- Członkowie cechu rzemieślniczego przed siedzibą Urzędu Repatriacyjnego i Związku Osadników Wojskowych w Zgorzelcu, 1947 Foto: ©Muzeum Łużyckie, Zgorzelec,
- Tablica pamiątkowa ku pamięci 600 Greków, którzy nie mogli powrócić do ojczyzny. Cmentarz w Zgorzelcu, 2010 Foto: © Jan Rouge